Charakterystyka kart płatniczych

Karty bankowe występują  w wielu odmianach, w zależności od funkcji, jakie spełniają, bądź w zależności od rachunku, do jakiego zostały wydane.

Ze względu na liczbę stron uczestniczących w zawieraniu transakcji wyróżnia się:
-dwustronne – w transakcji bierze udział wystawca i klient. Posiadacz uzyskuje najczęściej zniżki przy zakupie towarów i usług
-trójstronne – typowe karty płatnicze, strony uczestniczące w transakcjito: wystawca karty, jej posiadacz, punkt handlowo-usługowy akceptujący ten typ zapłaty

Pod względem zasięgu wyróżniamy:
1. karty ważne tylko w jednym kraju, tzw. karty krajowe
2. karty o zasięgu międzynarodowym, tzw. karty międzynarodowe

Niektórerodzaje kart banki wydają tylko klientom uprzywilejowanym, którzy spełniają określone zasady. Takimi kartami są karty złote, srebrne, wydawane klientom indywidualnym i podmiotom gospodarczym.

Obok funkcji płatniczej karta złota zapewnia korzystanie ze specjalnych usług, tj.:
- rezerwacja hotelu w późnych godzinach nocnych
- ekspresowe wymeldowywanie się z hotelu bez konieczności podpisywania rachunku
- szybkie dostarczanie  karty zastępczej w razie jej utraty
    
Ze względu na sposób rozliczenia karty wyróżnia się:
- karty debetowe
- karty kredytowe    
- karty z odroczonym terminem płatności
- karty wstępnie opłacane (prepaid)

Karty debetowefunkcjonują na zasadzie pay now tzn. kwota transakcji pobierana jest z rachunku karty z dniem otrzymania przez bank danych o przeprowadzonej transakcji. Wydawane na podstawie istniejącego rachunku oszczędnościowo –rozliczeniowego lub bieżącego. Zabezpieczeniem dla banku przed przekroczeniem salda rachunku może stanowić blokada kwoty gwarancyjnej. Wprzypadku, gdy saldo zostanie przekroczone bank nalicza odsetki karne lub pobiera różnice z zablokowanej kwoty. Za dokonanie operacji bank niepobiera żadnych odsetek, ale często pobiera prowizje za przeprowadzone operacje gotówkowe.

Karty kredytowe funkcjonują na zasadzie pay later,za transakcje płaci się później. Są one wydawane klientom banku posiadającym zdolność kredytową tzn. mającym stałe dochody i dobrą historię kredytową. Przy wydawaniu tej karty, bank wyznacza limit kredytowy, do którego wysokości można się zadłużyć przy posługiwaniu siękartę w punktach handlowych. Kredyt spłacany jest na warunkach ustalonych przez bank, najczęściej bank wymaga, aby co miesiąc spłacana była jego część.

Karta z odroczonym terminem płatności, nazywane kartami obciążeniowymi typu charge. Funkcjonują na zasadzie pay later, na bazie prowadzonego rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego, na który przelewane są miesięczne dochody. Na podstawie ich wysokości bank ustala miesięczny limit wydatków, do wysokości którego można dokonywać transakcji bezgotówkowych i gotówkowych. Na koniec każdego cyklu bank sumuje wszystkie wydatki i pobiera całą kwotę z rachunku. Podczas trwania całego cyklu saldo rachunku nie ma żadnego znaczenia dla dokonywania transakcji – w dniu rozliczenia stan rachunku powinien zapewniać spłatę dokonanych transakcji, ponieważ w przeciwnym razie bankdolicza wysokie odsetki.

Karty wstępnie opłacalne tzw. elektroniczne portmonetki lub karty prepaid (opisane powyżej).

Karty mogą spełniać dodatkowe funkcje:
-karty identyfikacyjne i gwarancyjne, typowe karty płatnicze. Ich zastosowanie ogranicza się do potwierdzenia tożsamości klienta banku. Karty te mogą być:
1. z paskiem magnetycznym zawierający poufny numer PIN - stosowane podczas identyfikacji klienta w okienku bankowym
2. z podpisem posiadacza – stosowane jako karty gwarancyjne do czeków;
-karty bankomatowe służą do dokonywania operacji na bankomatach. Posiadają pasek magnetyczny lub układ elektroniczny, gdzie jest zapisanynr PIN. Możliwości tych kart zależą od wydajności banku, bankomatów, ich podstawowym celem jest umożliwienie wypłat gotówki z rachunku bankowego.

Przeczytaj coś ciekawego: Bank wirtualny i bank internetowy